Καθρέφτισμα στη "Λίμνη των 5 Δράκων" - Κίνα, άνοιξη 2015 |
Με απλά λόγια και χωρίς περιστροφές καταλήγω ότι αυτό που με κέρδιζε και με συνάρπαζε ανέκαθεν συνειδητά ή όχι στο Κουνγκ Φου, ήταν το πάθος και η δύναμη που χαρίζει η άσκηση μιας σωματικής τέχνης που συνδυάζει τη μαχητικότητα με την τεχνική. Προσωπικά δεν το έκανα ποτέ ούτε για να γίνω "Μπρους Λι" ούτε για να πετύχω τη "φώτιση" μέσα από μια πολεμική τέχνη (γιατί πολλοί τα έχουν μπερδέψει). Αυτό που με γέμιζε είναι να "καβαλικεύω τον δράκο" και να πλέω σε πελάγη ελευθερίας που σταματούσαν για λίγο τον χρόνο γύρω μου και μαζί τη φλυαρία του μυαλού μου από την μάταιη καθημερινότητα.
Κατόπιν επειδή είμαι λίγο ανήσυχος με το υπόβαθρο των διαφόρων πραγμάτων που καταπιάνομαι καθώς με εμπνέουν περισσότερο όταν αυτά έχουν ιστορία και βάθος, διαβάζοντας και ψάχνοντας για το Σαολίν, διαπίστωσα ότι είναι αλληλένδετο με ένα κεφάλαιο φιλοσοφίας και τρόπου αντίληψης της ζωής που λέγεται "Ζεν". Αυτός ο συνδυασμός εμποτισμένος στην πρακτική του Σαολίν Κουνγκ Φου, παρήγαγε ένα εκπληκτικό κράμα που για μένα λειτούργησε ως καταλύτης. Συνέδεε μια τέχνη κίνησης σώματος με την φιλοσοφία της "άμεσης εμπειρίας" του Ζεν που με μαγνήτιζε και αναζητούσα από μικρός.
Τελικά όμως τι είναι το Σαολίν Κουνγκ Φου; Η χαμένη - τυλιγμένη στο μυστήριο - πολεμική τέχνη των διάσημων Σαολίν της Κίνας; Είναι η "προχωρημένη και κουλτουριάρικη" alternative γυμναστική που πάει κάποιος και έχει να το λέει στην καφετέρια με τους κολλητούς του; Ένα φιλοσοφικό παραμύθι; Μια προσυλητιστική κεκαλυμένη θρησκεία, ή μια καλοστημένη κερδοφόρα επιχείρηση που παίζει με τα χαμένα μυστικά μιας τεχνικής που σύμφωνα με αυτήν γίνεσαι άτρωτος και ανίκητος από τους εχθρούς πάσης φύσεως...;
Επειδή υπάρχουν πολλοί και εύλογοι συνειρμοί στα μυαλά των ανθρώπων, θα προσπαθήσω να δώσω την δική μου ερμηνεία σαν μαθητής 25 χρόνια, ερευνητής και δάσκαλος κοντά στα 10 χρόνια, της τέχνης αυτής. Ο σκοπός είναι να κατευθύνω με ευκρίνεια και ειλικρίνεια όποιον ενδιαφέρεται να ασκηθεί σε μια πολεμική τέχνη σαν το Σαολίν Κουνγκ Φου, απαντώντας σε κάποια ερωτήματα που ενδεχομένως να δημιουργούν αμηχανία στον κόσμο μιας και το Σαολίν, έχει αρχίσει να παρεξηγείται από πολλούς, είτε κακοπροαίρετα, είτε λόγω άγνοιας.
Όσοι ασχολούνται με τις πολεμικές τέχνες εύλογα καταρχήν αναρωτιούνται αφού το Σαολίν δεν έχει αγώνες, δεν έχει επαφή δεν έχει μάχες με αντιπάλους, τι σόι πολεμική τέχνη είναι αυτή... Απλά και ξεκάθαρα λέω ότι δεν είναι το αντικείμενο της τέχνης αυτής ο άμεση επικράτηση σε ένα ρινγκ ή σε ένα κλουβί... Θα πει κανείς, "όσα δεν φτάνει αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια"; Δεν ξέρω και ελπίζω να μην μάθω. Αυτό που έχω να πω μόνο, είναι ότι αυτή η πύρινη λάβα ενέργειας και αδρεναλίνης που ξεχύνεται στο αίμα, στο σώμα, την καρδιά και το μυαλό κατά την διάρκεια της άσκησης των παραδοσιακών φορμών Σαολίν, πιστεύω ότι δεν πρέπει να δοκιμαστεί ποτέ πάνω σε άνθρωπο, παρά μόνο σε ζητήματα ζωής και θανάτου. Οπότε σαν δάσκαλος ή μαθητής, ελπίζω να μην μάθω ποτέ αν αξίζει σαν πολεμική τέχνη, ή όχι το Σαολίν Κουνγκ Φου.
Στο ερώτημα το αν είναι μια ακόμα εναλλακτική γυμναστική, πιστεύω ότι όποιος έρθει να το κάνει σαν γυμναστική δεν θα αντέξει καν ένα μάθημα. Το να κάνεις τέχνη, ειδικά με το σώμα σου, δεν απαιτεί απλή γυμναστική. Το να γίνει το σώμα σου ένα μέσο έκφρασης τεχνικής, δύναμης, ακρίβειας, ταχύτητας, ισορροπίας, αρμονίας και ομορφιάς, ξέρουν πολύ καλά όσοι ασχολούνται με παρόμοιες τέχνες ή αθλήματα (ενόργανη, κλασσικό μπαλέτο, σύγχρονο ή μοντέρνο χορό) απαιτείται συχνά ακραία καταπόνηση και το σώμα συχνά πρέπει να φτάνει τα όριά του. Εν προκειμένω, ο σκοπός δεν είναι απλώς ένα ωραίο σώμα αλλά ένα σύνολο ιδιοτήτων σώματος και πνεύματος εμποτισμένο με ενέργειες και δυνάμεις που υπάρχουν μόνο για έκτακτες ανάγκες και αυτό το καθιστά ακόμη πιο δύσκολο σαν τέχνη. Αυτό είναι το ιδιαίτερο "ύφος" του Σαολίν που "όσοι το ξέρουν δεν μιλούν και όσοι μιλούν δεν το ξέρουν..."
Είναι άραγε φιλοσοφία; Πολλοί είναι αυτοί που τους γοητεύει η φιλοσοφία του Κουνγκ Φου που κρύβει η τέχνη αυτή και θέλουν να μάθουν περισσότερα μέχρι και να διδαχτούν ένα μοντέλο ζωής βάσει αυτής... Τελικά όμως το Σαολίν δεν έχει ακόμα μια φλύαρη θεωρία για τον κόσμο. Αυτό που σε προτρέπει είναι να "ζήσεις" πιο έντονα την στιγμή και να φύγεις από τις ρηχές γραμμικές ερμηνείες του νου. Να αντιληφθείς την πραγματικότητα μέσω της πράξης "εδώ και τώρα", "σκέψη και η δράση", "μυαλό και σώμα", να γίνουν "ένα". Αυτή είναι μοναδική φιλοσοφία και η άμεση εμπειρία που πραγματεύεται το Ζεν. Το Κουνγκ Φου απλά είναι ένα εργαλείο όπως άλλωστε και άλλες τέχνες της κινέζικής κουλτούρας που αφορούν την διδασκαλεία του Ζεν μέσα από αυτές (καλλιγραφία, ανθοκομία, ποίηση κ.α.).
Επίσης πολλοί συνδέουν το Σαολίν Κουνκ Φου με τον βουδισμό και διερωτώνται αν κρύβεται μέσα του κάποια θρησκεία. Πράγματι ο ναός Σαολίν είναι βουδιστικός και οι καταβολές του είναι καθαρά θρησκευτικές μιας και για αυτό το σκοπό χτίστηκε το 495 μ.Χ. Στις μέρες μας μάλιστα τελεί ένα βουδιστικό κέντρο που δέχεται εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Ωστόσο, ο Μποντιντάρμα, ο ιδρυτής του Ζεν (Τσαν στα κινεζικά) ασκήτεψε δίπλα στο ναό Σαολίν και αυτό αποτελεί ιστορικό και καθόλου τυχαίο γεγονός. Το ίδιο το Τσαν ή Ζεν, όπως έχει επικρατήσει, παρακλάδι μεν του βουδισμού, αλλά πολύ λίγο έχει να κάνει με μια δοξασία μιας και στόχευε σε κάτι άλλο από την απλή πίστη σε κάποιον ακόμα θεό. Αρκεί μια σύντομη έρευνα και ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι το Τσαν στοχεύει στην άμεση εμπειρία της πραγματικότητας ή αλήθειας που κρύβεται μέσα μας.
Ο κάθε ένας κρατάει αυτό που μπορεί να αντιληφθεί το μυαλό του. Αν κάποιος ψάχνει μια πιο μοντέρνα θρησκεία, (γιατί όπως να το κάνουμε ο βούδας είναι της μόδας τελευταία) μένει στο βουδισμό, αν κάποιος θέλει να ερευνήσει κάτι πιο πέρα από το γνωστό και το "μασημένο" εμβαθύνει στο Τσαν και τέλος τέλος ουδείς λόγος περί ορέξεως προσέγγισης του "πραγματικού"...
Σαν επίλογο προς τον αναζητητή που ψάχνει και ερευνά για το που θα αφιερώσει τον πολύτιμο χρόνο, χρήμα και την ενέργειά του: Οι σχολές που διδάσκουν Σαολίν Κουνγκ Φου οφείλουν να είναι άψογες και επαγγελματικές. Το αντίτιμο για να μάθει κάποιος είναι πρωτίστως σεβασμός αλλά επειδή ζούμε και στον 21ο αιώνα πρέπει να είναι και μια λογική αμοιβή. Μακριά από γραφικούς που υπόσχονται τη Νιρβάνα, μυστικά που ξέρουν, και οι άλλοι δεν ξέρουν, γνώση που έχουν, και άλλος κανείς δεν έχει (και βέβαια δεν θα αποδεχτεί ποτέ που την βρήκαν...).
Το Σαολίν είναι και οφείλει να είναι ένα "όχημα αξιών" που εκλείπουν σήμερα λόγω της αλλοτρίωσης, της απογοήτευσης, της εξαθλίωσης και της απαξίωσης του ανθρωπίνου δυναμικού και της κοινωνίας που ζούμε. Ειδικότερα τα παιδιά που έχουν ανάγκη από σύμβολα και πρότυπα να εμπνευστούν πέφτουν σε λάθος μονοπάτια, παρέες ή οργανώσεις που τα χειραγωγούν ή ακόμα χειρότερα μαθαίνουν να "καβαλάνε τον δράκο" όμως με υποκατάστατα που έχουν ένα πολύ ακριβό αντίτιμο όχι μόνο χρηματικό, αλλά και χειρότερα για την υγεία.
Δεν υπάρχει πιο όμορφο πράγμα από το να μοιράζεσαι την ενέργειά σου με τους άλλους, να ιδρώνεις για ένα κοινό σκοπό, να γεμίζεις το σώμα σου δύναμη και αισιοδοξία, να χαίρεσαι ότι κάνεις και να αφιερώνεσαι ολοκληρωτικά σε κάτι, ανιδιοτελώς χωρίς να σκέφτεσαι τη νίκη ή την ήττα, το όφελος ή την ζημία. Αν κάποια τέχνη στο προσφέρει αυτό ακολούθησε την δίχως αμφιβολία, είναι λύτρωση, αξίζει.
Το τι είναι το Σαολίν Κουνγκ Φου πραγματικά το ερμηνεύει ο κάθε δάσκαλος που το διδάσκει με τον δικό του τρόπο. Αναρωτηθείτε αν αυτή η ερμηνεία σας ταιριάζει και σας εμπνέει. Αν όχι, ψάξτε άλλο δάσκαλο ή και άλλη τέχνη, μόνο αυτό που κάνετε, κάντε το για εσάς και για κανέναν άλλον, ο γνώμονας είναι απλός και άμεσος, η ειλικρίνεια.
Εν όψη της νέας σεζόν,
ευχές για "ζεστά" και "δυνατά" μαθήματα.