Η νεότερη ιστορία του Σαολίν...

Σι Ντε Τσαν 释德禅
(Shi De Chan, 1907-1993)

Στα τέλη της δεκαετίας του 70' η τηλεοπτική σειρά με τον Ντέιβιντ Καραντάιν, "Κουνγκ Φου", που προβλήθηκε σε Αμερική και Ευρώπη έμελλε να διαμορφώσει στην καρδιά και στο μυαλό πολλών ανθρώπων το "ιδανικό" του μοναχού Σαολίν...

Η σειρά όσο αφορά το σενάριο, ήταν πραγματικά αξιόλογη και προσέγγιζε με μοναδικό σεβασμό τη σοφία του Σαολίν. Βέβαια δεν έλειπε και η υπερβολή προσαρμοσμένη στα αμερικανικά δεδομένα για την απαραίτητη αύξηση της τηλεθέασης.

Παρά τα μυθικά - μη υπαρκτά στοιχεία της ιστορίας, όσοι είδαν τη σειρά, στην άκρη του μυαλού τους έμεινε ένα κρυφό ιδανικό, ένα εσώτερο δέος για την τέχνη του Σαολίν Κουνγκ Φου.

Από τότε πολλά άρθρα στο διαδίκτυο έπλασαν ιστορίες με μπόλικη φαντασία (μυήσεις και δοκιμασίες που έπρεπε να υποστούν για να να γίνουν μοναχοί ) που φυσικά δεν υπάρχουν ούτε υπήρξαν ποτέ για την εκμάθηση αυτής της τέχνης. Έτσι σιγά σιγά τυλίχτηκε ένα "μυστήριο" και απλώθηκε ένας μύθος που έκανε το Σαολίν μυστικό και απρόσιτο στο ευρύ κοινό.

Στην Κίνα την αντίστοιχη επιρροή που άσκησε και γοήτευσε τους ίδιους τους Κινέζους για το Σαολίν ήταν η διάσημη κινηματογραφική ταινία με τον Τζετ Λι "Ο ναός Σαολίν" που προβλήθηκε στα τέλη του 80' και εξιστορούσε τον ηρωισμό των 13 μοναχών που έσωσαν τον αυτοκράτορα Λι Σι Μινγκ από έναν εχθρό του.

Η ταινία μέσω αυτής της ιστορίας, πρόβαλε την εθνική τέχνη της χώρας, το Γου Σου και προσέγγιζε την ιστορική τέχνη των Σαολίν με περισσότερο ρεαλισμό. Αυτό ήταν που ενέπνευσε δεκάδες Κινέζους να αναζητήσουν και να εισέλθουν ως δόκιμοι στο μοναστήρι των Σαολίν που από τις αρχές του 80' άρχισε να αναστιλώνεται από μερικούς μετρημένους στα δάχτυλα πραγματικούς ζηλωτές γηραιούς μοναχούς που είχαν απομείνει από την τελευταία καταστροφή του ναού Σαολίν το 1928.

Στον ιστότοπο http://σαολιν.gr/ πριν από καιρό, μετέφρασα και δημοσίευσα το άρθρο "Αυθεντικοί και ψεύτικοι μοναχοί Σαολίν" που ο διάσημος Σαολίν δάσκαλος, Σι Ντε Τσένγκ σε μια συνέντευξή του στο Kung Fu Magazine, αναλύει και αποσαφηνίζει πολλά πράγματα για την πορεία του Σαολίν μετά την πολιτιστική επανάσταση στην Κίνα όπως τα έζησε ο ίδιος.

Έτσι ήταν που τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν τον δρόμο τους. Πολλοί από αυτούς τους πρώτους μαθητές, όπως ο Σι Ντε Γιάνγκ Σι Χάνγκ Τζουίν, ο Σι Ντε Τσένγκ κ.α. έγιναν διάσημοι δάσκαλοι παγκοσμίως και άνοιξαν διαπρεπείς σχολές. Έτσι άρχισε και η αξιοποίηση του ονόματός του Σαολίν τόσο από κάποιους εναπομείναντες γνώστες αυτής της αρχαίας τέχνης όσο και από το ίδιο το κινεζικό κράτος που αναγνώρισε το "πλούσιο" και ιδιαίτερα κερδοφόρο μέλλον του.

Αργότερα στην δεκαετία του 90' και στις αρχές της νέας χιλιετίας η ανάπτυξη του Σαολίν πήρε άλλη τροπή όταν κίνησε το ενδιαφέρον διαφόρων επιστημονικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όπως του National Geographic και του History Channel που παρουσίασαν την τέχνη και τον πολιτισμό του Σαολίν Κουνγκ Φου όπως ακριβώς είχε πάρει μορφή πλέον μέσα από τα σχολεία που είχαν δημιουργήσει οι πρώτοι διδάξαντες.

Χαρακτηριστικά το ντοκιμαντέρ του N.G. "Myths & Logic of Shaolin Kung Fu" παρουσίασε δυο ολοκληρωμένα σχολεία στα πρότυπα της ολοήμερης άσκησης σε μοναστήρια. Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στα περίχωρα του ναού Σαολίν καθώς και του γειτονικού του επίσης ιστορικού μοναστηριού Φα Ουάνγκ και έκανε το άπιαστο όνειρο πραγματικότητα.

Αυτόματα ενέπνευσε πολλούς που είχαν απωθημένο στην άκρη του μυαλού τους ότι αυτή η τέχνη υπάρχει και διδάσκεται εκεί στην περιοχή από όπου ξεκίνησε... Έκτοτε πολλοί δυτικοί άρχισαν να ταξιδεύουν στην Κίνα για να πάρουν αυτήν τη γνώση κατευθείαν από τους συνεχιστές αυτής της παραδοσιακής πολεμικής τέχνης.

Ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο ναός Σαολίν έχει κάνει μια στροφή στο να ξεφύγει από τη "σκληρή" εικόνα του φορέα της πολεμικής τέχνης που εμπεριέχει αν μη τι άλλο την έννοια της βίας και προσπαθεί να ανακτήσει ένα άλλο πολύτιμο κομμάτι της πολιτιστική του κληρονομιάς, αυτό του λεγόμενου "Ζεν"...

Από τις αρχές της δεκαετίας του 70' όλο και περισσότερος κόσμος αγκαλιάζει τις ανατολίτικες φιλοσοφίες, ανάμεσά τους φέρει εξέχουσα θέση το ιαπωνικό Ζεν. Αυτό που λίγοι ίσως γνώριζαν είναι ότι το Ζεν ιστορικά προήλθε από το Βουδιστικό "Τσαν", το οποίο ιδρύθηκε στον ίδιο το ναό Σαολίν από τον Ινδό πατριάρχη Μποντιντάρμα.

Σήμερα είναι η εποχή που αυτοί που πρωτοταξίδεψαν στην Κίνα, έχουν κάνει με τη σειρά τους σχολές σε διάφορες χώρες στη Δύση και επιχειρούν στο να μεταδώσουν τον πολιτισμό και την φιλοσοφία των Σαολίν.

Επιπλέον όμως από την πολεμική τέχνη, οι δάσκαλοι αυτοί είναι επιφορτισμένοι του να είναι φορείς και του φιλοσοφικού υπόβαθρου της τέχνης αυτής που είναι το "Τσαν" (Ζεν).

Το ερώτημα είναι αν αρκεί κάποιος να κάνει μερικές όμορφες κινητικές φιγούρες, να έχει ξυρισμένο κεφάλι, να φοράει μοναστικά ρούχα Σαολίν και να έχει κομπολόγια στο χέρι του για να αντιπροσωπεύει το Σαολίν... Αξίζει να το δούμε λίγο πιο σοβαρά.

Η πολιτιστική αξία του Σαολίν είναι αναμφισβήτητα τεράστια. Αλλά και το βάρος να την κάνουμε ένα χρήσιμο εργαλείο για την ανθρωπότητα είναι εξίσου μεγάλο.

Οι δάσκαλοι που το αντιπροσωπεύουν ανατολίτες ή δυτικοί φέρουν ευθύνη γι'αυτό. Το ιδανικό του μοναχού Σαολίν πλέον έχει έρθει ώρα να αποκαλύψει την πραγματική του αξία, ώστε να βοηθήσει να επαναπροσδιορίσουμε το βαθύτερο είναι μας, να επανεκτιμήσουμε τις χαμένες βασικές αξίες της ζωής όπως ο αλτρουισμός, η ταπεινότητα και η απλότητα.

Ας αφήσουμε το μήνυμα υπέρβασης που θέλει να μας "περάσει" να μας ωφελήσει πρακτικά, σαν τρόπο ζωής, στην απλή καθημερινότητα που μας αποκαλύπτει και μας φέρνει αντιμέτωπους με τον πλέον δυσκολότερο αντίπαλο ...τον εαυτό μας.